عظمت نهج البلاغه
محمدرضا مهدوى كنى
بسم الله الرّحمن الرّحيم «الرَّحْمنُ، عَلَّمَ الْقُرْآنَ، خَلَقَ الْإِنْسانَ، عَلَّمَهُ الْبَيانَ» امروز اين افتخار نصيب من شد كه در اين كنگره بزرگ اسلامى شركت داشته باشم، و هر چند كه سزاوار نبودم كه بعنوان افتتاح كننده اين كنگره سخن بگويم، ولى خوشبختانه اين افتخار نصيب من شد كه چند جملهاى با شما برادران و خواهران و اساتيد محترم از خارج و داخل كشور، و برادران و خواهران دانشجو و علماء و روحانيون محترم كه در مجلس شركت فرموديد، صحبت نمايم.
همان طور كه قرآن كريم معجزه الهى است كه با وحى الهى به زبان پيامبر اكرم (صلّى اللّه عليه و آله و سلم) جارى شده و هم از نظر لفظ و هم از نظر محتوا، كلام الهى است، نهج البلاغه نيز معجزه علوى است كه با الهام الهى و الهام از قرآن و الهام از تعاليم رسول اللّه (ص) به زبان امير المؤمنين (سلام اللّه عليه) جارى گشته و بدست تواناى مرحوم سيّد رضى جمع آورى گرديده است.
نهج البلاغه گر چه مانند قرآن نيست، لكن بعنوان منبعى از منابع معتبر اسلامى، مسلمين بايد در تمام شئون زندگى آنرا مورد توجه قرار دهند، و خوشبختانه در زمان ما توجه بيشترى به نهج البلاغه مىشود بر خلاف گذشته كه در بسيارى از بلاد اسلامى، مسلمانها نهج البلاغه را آن طور كه بايد بشناسند، نمىشناختند. امروز بحمد اللّه در اثر فعاليت دانشمندان، و بخصوص پس از انقلاب اسلامى، و برگزارى اين كنگره، و دعوت از انديشمندان و نوشتن كتابها و بر پائى مجالسى مشابه اين مجالس، به تدريج علاقمندان به اين كتاب بيشتر شده و توجه محققين و اساتيد به تحقيق در موضوعات آن و تفسير و بررسى ابعادش افزونى يافته است. من هنگامى كه در ايّام نوروز در سوريه بودم، مىديدم كه برادران سورى با كمال اشتياق و ولع از سفارت جمهورى كتاب نهج البلاغه را مطالبه مىكردند، و اين را بعنوان يك هديه بزرگ تلقى مىنمودند. در داخل ايران نيز جوانان ما به نهج البلاغه توجّه شايانى دارند و اين موجب خوشوقتى و خوشحالى است.
بنا بر اين من به سهم خودم بعنوان يك طلبه و يك مسلمان از برادران و اساتيدى كه اين كنگره را برگزار كرده و ميكنند و در دوران سال براى تشكيل اين كنگره و دستاوردهاى آن زحمت مىكشند تشكّر ميكنم، و توفيق آنان را از خداوند متعال خواستارم و اميدوارم كه علما و محققين و اساتيد محترم كه از خارج، ميهمان اين كنگره هستند و همچنين اساتيد داخل كشور، در باره موضوعات و مسائل و محتواى اين كتاب دقّت بيشترى بنمايند و بعنوان سندى كه بايد در تمام جهاتش بحث شود (چه از نظر سند و چه از نظر متن) مورد توجّه قرار دهند.
مرحوم سيد رضى در جمع آورى اين كتاب زحمات بىشمارى را متحمل شدهاند. دانشمندانى هم كه بعد از او آمدهاند، در شرح و ترجمه و تحقيق و تدقيق در باره اين خطب و مطالبى كه در نهج البلاغه است زحمات فراوانى كشيدهاند، ولى باز هم اين كتاب درياى بى پايانى است كه تحقيق و غوص در آن بسيار كم انجام شده است. مىتوان گفت: اگر بخواهيم همتا و «تلو» ى براى قرآن از كلمات اولياء اللّه فرض بنمائيم، «نهج البلاغه تالى قرآن مجيد است»، زيرا ملهم از قرآن است.
كلام خود را به اين جمله خاتمه مىدهم كه: از زوجات رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وقتى مىپرسند: خلق رسول اللّه را براى ما بيان كنيد. مىفرمودند: «كانخلقه القرآن»، يعنى خلق رسول اللّه همين قرآن مجيد است. و اگر ما هم بخواهيم خلق على بن ابي طالب (سلام اللّه عليه) را ترسيم نمائيم بايد بگوئيم خلق او در همين خطبهها و نوشتهها و سخنها يافت مىشود.
ما مسلمين كه پيرو قرآن و سنّت رسول اللّه و عترت آن بزرگوار هستيم بايد آنچه را كه امير المؤمنين از خلق قرآنى و اسلامى خود ترسيم نمودهاند مورد توجه قرار بدهيم و عمل كنيم. اين كتاب در تمام شئون زندگى براى ما سخن مىگويد.
انسانى را براى ما ترسيم ميكند كه پارساى شب و شير روز است. عابدى است كه در عبادت در نهايت خضوع و بندگى، و در صحنه نبرد، بزرگترين مجاهد فى سبيل اللّه است.
اين كتاب نمونهاى از صفات و ملكات و علوم على (عليه السلام) در تمام مسائل زندگى (علمى، فلسفى، معارف الهى، مسائل اجتماعى و اقتصادى) است. اميد است بتوانيم با آشنائى با اين كتاب بعنوان تفسيرى از قرآن مجيد براى اعتلاى مادّى و معنوى مسلمين بكوشيم، و اين كتاب را سرمشق زندگى قرار دهيم تا منشأ اخوّت و برادرى بيشتر، و صفا و صميميّت افزونتر بين مسلمين گردد. و بتوانيم در سايه آن و تقوى و نورانيّتى كه در ظلّ قرآن از آن مىگيريم، كشورهاى اسلامى را به عظمت و سيادت اوليّه برگردانده، دشمنان اسلام را سركوب كنيم و آنچه را خدا خواسته كه عدل و اسلام بر دنيا غالب شود «ليظهره على الدين كله و لو كره المشركون و لو كره الكافرون» زمينه ظهور دين اسلام را در جهان فراهم كنيم، و زمينه ظهور حضرت مهدى (صلوات اللّه و سلامه عليه) را آماده سازيم، و از زمره كسانى باشيم كه زمينهساز عدل جهانى هستند. و اگر آن روز را درك نكرديم بگوئيم: خدايا ما از زمينه سازان حكومت عدل جهانى بودهايم و خواستار آن بر مبناى اين كه هر كس چيزى را بخواهد و دوست داشته باشد با نيّت خود محشور مىشود «النّاس يحشرون على نيّاتهم» مأجور باشيم.
پروردگارا، به ما توفيق درك معارف و مطالب نهج البلاغه را عنايت فرما.
خداوندا، مسلمين را در سايه برادرى و اخوّت و انسجام بيشتر به عظمت و اعتلاى ديرينه خود برگردان...
ارسال شده در : 1389/9/10 - 05:03:05
